لنفوسيت هاي T در پاسخ ايمني شركت ميكنند و باعث بوجودآمدن پلاسموسيتها ميشوند و مسئول توليد آنتيبادي و ايمني هومورال ميباشند . اجزاي ديگر سيستم ايمني غده تيموس مي باشد كه دو وظيفه حساس دارد:
1- ساختن لنفوسيتها در قسمت قشري 2- ساختن ماده همورال بوسيله سلول هاي پوششي كه باعث تحريك لنفوسيتهاي محيطي ميگردند . اجزاي ديگر سيستم ايمني طيور غده بورس فابريسيوس ميباشد . برداشتن بورس فابريسيوس در بازه زماني زندگي سبب ساز نبودن آنتيكورها و عدم تشكيل مراكز زايشگر گرههاي لنفاوي (اين مركزها محل تجمع سلولهاي B هست كه از حيث ايمني واكنش نشان ميدهند و با تهاجم آنتيژنها ميزان آن ها تغيير تحول ميكند) و پلاسموسيتها مي گردد ولي تعداد سلولهاي T در خون و يا اين كه بافتها كاهش نمييابند و سيستم ايمني سلولي سلامت باقي باقيمانده شمار زيادي از محققين بورس را به عنوان محل توليد ايمونوگلوبولينها ذكر نمودهاند . بورس ممكن است دارنده نقش محافظتي در انتهاي دستگاه گوارش باشد چون آنتي ژنهايي كه وارد فضاي داخلي بورس مي گردند موجب تحريك نصيب مياني اپيتليال فوليكولي و ترشح پادتن مي گردند . (اپي تليال محل قرار دريافت كردن سلول هاي لنفوئيدي ميباشد كه خويش اين ياختههاي اپليتليال جاي خود را به لنفوبلاستها و لنفوسيتها مي دهند .( سيستم ايمني جوجه دربرگيرنده بورس فابريسيوس، تيموس، مغز استخوان، طحال، غده هاردين، لوزههاي سكومي و گرههاي لنفاوي اوليه ميباشد . مكانيسم پاسخهاي ايمني صرفا هنگامي فعال مي گردد كه بافتهاي ميزبان به وسيله يك آنتيژن خارجي مانند عفونت ويروسي يا اين كه باكتريايي مورد تهاجم واقع شود . سرعت پاسخ ايمني در تعداد دفعات مواجه شدن با آنتيژن بستگي داشته در حالي كه شدت پاسخ ايمني به كفايت ايمني جوجه ارتباط دارااست . با اين اكنون كفايت ايمني خويش را به موردها پايين بستگي دارد: 1- تكامل سيستم ايمني 2- وجود عامل ها تضعيف كننده ايمني نظير گونه هاي مايكوتوكسينها از قبيل: آفلاتوكسينها، اوكراتوكسينها، فوزاريم B1 و T2-toxin ميباشند كه بيشترين اثر سوء را در كار سيستم ايمني طيور را دارا هستند . 3- شدت عفونت 4- وضعيت تغذيهاي 5- عفونت هاي طولاني تر شده 6- عفونت هاي مختلط 7- بقيه موارد درشرايط تجاري در گلههايي كه در معرض عفونتهاي درمانگاهي يا ذيل درمانگاهي ناشي از مورد ها پايين مي باشند پاسخ ايمني كمتر از حد مطلوب به دفعات مشاهده مي شود . 1- بيماري بورس عفوني 2- سندرم سوء جذب 3-عفونتهاي ناشي از رئوويروسها 4- عفونتهاي ناشي از آدنوويروسها 5- عفونت ناشي از ويروس رتيكولو اندو تليوز 6- مسموميت با سموم قارچي 7- كوكسيديوز ذيل موقعيت ايجادكننده استرس از قبيل گرما، سرماي شديد، تراكم مضاعف گله، غلظت زياد آمونياك و نوسانات شديد جوي هم جواب ايمني كمتراز ميزان مناسب هست . عفونتهاي مختلط رايج پايين حالت تجاري پيدايش عفونت هاي مختلط بيش از آنكه يك استثناء باشد معمولاً به تيتر يك قاعده مطرح هست . در بعضا از موردها كارداران استرسزا از نحوه ممانعت نمودن از پيدايش جواب ايمني، قادربه مستعد نمودن جوجه نسبت به عفونت مي باشند . متداولترين عوارض پذيرفته گرديده براي پيدايش پاسخ ايمني كمتراز حد مناسب عبارتند از: 1- تخريب نسبي يا اين كه بدون نقص سيستم ايمني 2- هضم ضعيف مواد مغذي 3- جذب ضعيف مواد مغذي 4- اجراي بيش از حد برنامههاي واكسيناسيون 5- عفونتهاي مختلط يا اين كه بيش تر شده 6- عدم كفايت ايمني 7- عفونتهاي مزمن 8- بعضا تركيبات دارويي به اين ترتيب ميتوان به اهميت مواد مغذي، وضعيت تغذيه و هضم جذب آن ها در كفايت ايمني و بروز جواب ايمني در حد مناسب پيبرد .